به نقل از «ایران اکونومیست»

الگوی کشت در ایران باید تغییر کند

تاریخ انتشار: ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۴۸۰۸۱

در بیست‌ودومین نشست بهره‌وری، بررسی چالش‌ها و عوامل مؤثر بر افزایش بهره‌وری در بخش کشاورزی در دستور کار قرار گرفت و نمایندگان بخش خصوصی و کارشناسان دانشگاهی در رابطه با آن اظهار نظر کردند.

به گزارش ایران اکونومیست، در ابتدای این نشست سید حمید کلانتری، رئیس هیات‌مدیره انجمن بهره‌وری ایران از اهمیت بهره‌وری در بخش کشاورزی گفت و چند پرسش اساسی را مطرح کرد که قرار شد در این نشست به آن‌ها پاسخ داده شود؛ بهره‌وری که به امنیت غذایی جامعه می‌انجامد، به چه عواملی بستگی دارد؟ اگر به اجزای بخش کشاورزی نگاه کنیم در کجاها با عنوان «نابهره‌وری» و «بهره‌وری پایین» روبه‌رو هستیم؟ در قانون بهره‌وری مصوب سال ۱۳۸۹ مجلس شورای اسلامی تمهیدات زیادی برای بهبود بهره‌وری آب و کشاورزی دیده شده؛ چقدر از این قانون اجرایی شده و چرا بخش زیادی از این قانون اجرا نشده است؟

او گفت: مقایسه آمار تولیدات کشاورزی نشان می‌دهد که در ابتدای انقلاب تولید تاکنون محصولات کشاورزی از ۲۷ میلیون تن به ۱۳۰ میلیون تن رسیده است؛ یعنی ۵ برابر افزایش تولید داریم؛ اما سؤال این است که آیا افزایش همراه با بهره‌وری بوده یا اینکه با تخریب ثروت‌های اساسی مثل سفره‌های زیرزمینی آب به این حجم از افزایش رسیده‌ایم؟

رئیس هیات‌مدیره انجمن بهره‌وری ایران ادامه داد: در حال حاضر ۴۰۰ هزار چاه غیرمجاز در کشور وجود دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مسائلی مانند آموزش، مکانیزاسیون و کشاورزی هوشمند، توسعه آبیاری مدرن، کشت گلخانه‌ای و ترویج چه نقش و سهمی در بهره‌وری کشاورزی دارد؟ در نظام توزیع نهاده‌ها، تولید محصول و ضایعات و بهره‌وری چه چالش‌هایی داریم؟ در بحث یکپارچه‌سازی اراضی چقدر کشاورزی خرد را با مدیریت جامع توانسته‌ایم اصلاح کنیم؟ سیاست کشت که از وعده‌های وزاری کشاورزی بوده، چه نقشی در بهره‌وری دارد؟ شبکه‌های زیر سدها چه کمکی در بهره‌وری آب دارد؟

بعد از آن محمدحسین شریعتمدار، رئیس مرکز ملی مطالعات آب و کشاورزی اتاق ایران گفت: باید به بهره‌وری در همه ابعاد مسائل اجتماعی و اقتصادی توجه شود؛ توجه به بهره‌وری در همه حوزه اقتصادی لازم است؛ اسراف غیرضرور را می‌توان با دیدگاه بهره‌وری اصلاح کرد.

شریعتمدار گفت: در بخش ضایعات ۳۰ درصد محصولات کشاورزی، اگر معادل آبی آن را محاسبه کنیم، حدود ۱۳ درصد آبی مصرفی خواهد بود. باید بهره‌وری در اولویت کارهای اقتصادی و اجتماعی کشور قرار گیرد، باید ذی‌مدخلان، سیاست‌گذاران و مصرف‌کننده‌ها همه به این حوزه توجه کنند تا با جلوگیری از ضایعات عوامل تولید، ظرفیت‌ها برای پیشرفت کشور آزاد شود. از سال ۱۳۹۵ در کنفرانس اقتصاد آب که در زمان مهندس چیت‌چیان برگزار شد، به پیشنهاد ما کنفرانس آب دوسالانه شود و قرار شد در اتاق ایران برگزار شود.

بر اساس اعلام اتاق بازرگانی، بعد از آن عباس کشاورز - معاون مرکز ملی مطالعات آب و کشاورزی اتاق ایران - گفت: کشاورزی در ایران با چالش‌های متعددی روبه‌روست؛ علی‌رغم برنامه‌های پنج‌ساله توسعه هنوز چالش‌های حوزه کشاورزی به قوت خود باقی است و تشدید هم شده، این باعث شده که بهره‌وری در کشاورزی بالا نباشد و افزایش تولید کشاورزی از طریق فشار بر منابع و تخریب منابع همراه باشد. طوری که کار به‌جایی رسیده که تغییر جدی‌ای در پایداری زمین‌ها داریم. ما در سرزمین خشک و نیمه‌خشک زندگی می‌کنیم ولی انتظارات ما کشاورزی شبیه مناطق پرباران است. از دهه ۳۰ مدل همین بوده و محصولات و فرمول غذایی هم در همین ترکیب است. این الگو برای کشور ما پیامدهایی دارد. بهره‌وری رشد نکرده و قدرت رقابت را ازدست‌داده‌ایم و زمین‌ها فرسایش شدیدی دیده و درآمد کشاورزان کاهشی است و بدون افزایش درآمد، سرمایه‌گذاری برای توسعه ممکن نیست و دولت هم نمی‌تواند چنین هزینه‌هایی را تأمین کند. مصرف آب بر کشاورزی تحمیل‌شده است.

کشاورز گفت: سهم آب مصرفی کشاورزی ۶۰ میلیارد مترمکعب است، اما سطح زیر کشت محصولات دائم ما یعنی باغبانی و جنگل و از این قبیل از  ۱.۹ میلیون هکتار به ۲.۵ میلیون هکتار رسیده است و چیزی معادل ۶۰۰ هزار هکتار افزایش داشته است. از طرفی بخش زراعت کشور که معمولاً هم به کم‌آبی مقاوم‌تر است ۱۰۰ هزار هکتار افزایش داشته است، درواقع یکی از دلایل کسری منابع آبی کشور همین توسعه‌های بخش کشاورزی است.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: بهره‌وری ، اتاق بازرگانی

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: بهره وری اتاق بازرگانی بخش کشاورزی بهره وری چالش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۴۸۰۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

صنعت نفت و گاز پیشتاز مسیر حرکت به سمت دانش‌بنیان شدن

صنعت نفت و گاز نقشی محوری در اقتصاد ایران ایفا می کند و به عنوان منبع اصلی انرژی و سوخت برای بخش های مختلف عمل می کند. با این حال، در سال‌های اخیر، این صنعت دستخوش دگرگونی قابل‌توجهی به سمت دانش محور شدن بوده است. این تغییر به سمت شیوه‌ها و فن‌آوری‌های مبتنی بر دانش به دلیل نیاز به بهبود کارایی، کاهش هزینه‌ها، به حداقل رساندن هدررفت انرژی و افزایش رقابت کلی انجام شده است.

یکی از حوزه های کلیدی که صنعت نفت و گاز به کارگیری شرکت های دانش بنیان است. این شرکت ها که در توسعه فناوری ها و راه حل های نوآورانه تخصص دارند، در خط مقدم رشد بهره وری، کاهش اتلاف انرژی و جلوگیری از هدر رفتن گازهای مرتبط در فرآیندهای تولید و توزیع بوده اند.

در ایران، صنعت نفت و گاز نقش پیشرو در استفاده از شرکت های دانش بنیان برای پیشبرد رشد اقتصادی را بر عهده گرفته است. ایران با بیش از 650 شرکت دانش بنیان فعال در بخش نفت، فناوری و نوآوری را با موفقیت در عملیات نفت و گاز خود ادغام کرده است. این شرکت ها نقش مهمی در افزایش بهره وری، بهینه سازی فرآیندها و توسعه راه حل های پایدار برای صنعت داشته اند.

همچنین رویکرد فعال دولت ایران به ویژه دولت سیزدهم در تمرکز بر توسعه میادین گازی کشور در رشد و نوآوری در بخش نفت و گاز موثر بوده است. ایران با اولویت‌بندی جمع‌آوری و استفاده از گازهای مشعل، نه تنها تولید گاز خود را افزایش داده، بلکه در بازار جهانی گاز نیز پیشتاز است. دستاوردهای این کشور در تولید گاز از میانگین نرخ رشد سایر کشورهای تولیدکننده گاز پیشی گرفته است و رتبه برتر را در مجموعه گازهای مشعل در میان کشورهای عضو مجمع صادرکننده گاز کسب کرده است.

ادغام شیوه‌های مبتنی بر دانش در صنعت نفت و گاز، شرکت‌ها را قادر می‌سازد تا فناوری‌های پیشرفته را اتخاذ کنند، کارایی عملیاتی را بهبود بخشند و اثرات زیست‌محیطی را کاهش دهند. با بهره گیری از تخصص و راه حل های نوآورانه ارائه شده توسط شرکت های دانش بنیان، این صنعت توانسته است بر چالش ها غلبه کند، بهره وری را افزایش دهد و رشد پایدار را هدایت کند.

علاوه بر این، تغییر به سمت رویکرد دانش محور در صنعت نفت و گاز فرصت های جدیدی را برای همکاری، تحقیق و توسعه باز کرده است. با تقویت مشارکت بین بازیگران صنعت، دانشگاه ها، مؤسسات تحقیقاتی و شرکت های دانش بنیان، این صنعت توانسته است به نوآوری سرعت بخشد، مهارت ها را افزایش دهد و فرهنگ یادگیری و بهبود مستمر را تقویت کند.

در نتیجه، گذار صنعت نفت و گاز به سمت دانش محور شدن نشان دهنده نقطه عطف مهمی در تکامل آن است. با پذیرش فناوری، نوآوری و تخصص ارائه شده توسط شرکت های دانش بنیان، این صنعت توانسته است بهره وری را افزایش دهد، اثرات زیست محیطی را کاهش دهد و رشد پایدار را هدایت کند. ادغام شیوه های مبتنی بر دانش نه تنها صنعت را به سمت کارایی و رقابت بیشتر سوق داده است، بلکه آن را به عنوان یک بازیگر کلیدی در چشم انداز انرژی جهانی قرار داده است.